نویسندگان: مهندس حمیدرضا اشرف/ ثنا ملائی
دیوارهای سنتی از گذشته در اتاق‌های عمل مورد استفاده قرار می‌گرفتند. این دیوارها در زمان خود جوابگوی نیاز بوده‌اند اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی نیاز به اتاق‌های عمل نوین با استفاده از دیوارهای مدولار به شدت احساس می‌شود. سال‌هاست که در کشورهای پیشرفته به دلیل مشکلاتی که در استفاده از کاشی به عنوان پوششی برای دیوارهای اتاق عمل و فضاهای بهداشتی وجود دارد، از محصولات جدیدی مانند استیل با پوشش آنتی باکتریال استفاده می‌شود. سیستم مدولار در اروپا بیش از چهل سال قدمت دارد و از سال 2015 در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از جمله امارات، قطر، بحرین، کویت، عمان و عربستان سعودی ، و همچنین عراق و ترکیه، استفاده از کاشی با هر ابعادی در کلیه فضاهای اتاق عمل ممنوع شده است. در ایران ، از سال 1393 ، پس از تدوین کتاب‌های استاندارد بیمارستان ایمن در وزارت بهداشت ، صفحات 323 و 324 مواد مدولار، از پانلهای استیل با رنگ آنتی باکتریال، به عنوان بهترین متریال نازک‌کاری دیوارها در محدوده اتاق‌های عمل در نظر گرفته شده است. در بخش دیگری از جلد هشتم استاندارد، آنتی باکتریال بودن بسیاری از فضاهای اتاق عمل مانند اتاق عمل، استریل فرعی، اسکراب، اتاق القای بیهوشی، انبار تجهیزات و … اجباری گردیده است. استفاده از دیوارهای مدولار (چه از جنس شیشه و چه از جنس استیل) در اتاق عمل دارای مزایای بسیاری نسبت به اتاق‌های عمل سنتی دارد. بمنظور تبیین این مزیت‌ها میتوان اختصارا به موارد زیر اشاره داشت:
- سطوح بسیار صاف این دیوارها نسبت به کاشی و سرامیک و ... باعث افزایش چشمگیر خواص آنتی باکتریال و جلوگیری از کشت باکتری
- شستشو بسیار آسان
- تنوع در رنگ
- قابلیت نصب انواع اتلت گازهای طبی، پریز، مانیتور،ساعت و ...
- مقاوم در برابر آتش
- دوام و عمر طولانی
- قابلیت نصب بر روی دیوارهای قبلی بدون نیاز به تخریب بنا
- پایداری در برابر زلزله
دیوارهای مذکور، از دو بخش اصلی سازه فرعی (زیرساخت) و پانلهای مدولار تشکیل شده‌اند؛ که در ادامه به تفسیر هر یک از اجزا خواهیم پرداخت.
زیرساخت های مدولار
زیر ساخت دیوارهای مدولار، سازه‌ای فرعی در راستای تعریف قالبی برای مدول‌های اصلی دیوار است که ارتفاعی در حدود 5.5 متر دارد. چهارجوب اصلی قالب، علاوه بر اتصال مستقیم به دیوار، به کف نیز، متصل می‌شود و دارای یک اتصال لرزه‌ای به نقطه اتصال بالایی است که امکان حرکت آزاد و انعطاف‌پذیر را در صورت فعالیت لرزه‌ای فراهم می‌کند. قسمت پایینی قالب به گونه‌ای طراحی شده‌است که قابلیت تنظیم ارتفاع داشته باشد و بتواند با هر نوع کفپوشی سازگار شود.
پانلهای شیشه‌ای بدون نیاز به روش‌های اتصال دائمی، توسط قلابهایی مخفی به زیرساخت متصل می‌شوند و این روش این قابلیت را فراهم می‌سازد که در صورت نیاز به تعمیر و یا تعویض به راحتی بتوان پانلها را جابجا کرد و اخلالی در روند کاری اتاق عمل ایجاد نشود؛ که این امر، مزیتی قابل توجه برای فضاهای اتاق عمل به شمار می‌آید. فاصله میان سازه فرعی با پانلها به کمک واشر نئوپرن در راستای تحمل هرگونه فشاری پر می‌شود و خطر شکستگی و یا آسیب دیدگی به پانل را به حداقل می‌رساند.
پانلهای مدولار
پانلهای مدولار را را در سه مدل می‌توانیم به کار بگیریم
1. پانلهای شیشه‌ای
دیوارهای شیشه‌ای، سطحی تمیز و یکدست، بادوام، غیر قابل احتراق و پوششی ضد میکروبی دارند. این جنس از پانلهای مدولار قابلیت از بین بردن 99 درصد باکتری‌های محیطی را دارند. شیشه همچنین یک راه حل سازگار با محیط زیست است که علاوه بر دوام بالا، امکان تعویض راحتی را نیز فراهم می‌آورد. نیازی به رنگ‌زدن مجدد و یا تعویض کلی سطح نیست و اغلب بدون برآمدگی و خط و خش باقی می‌ماند. به‌منظور تمیزکاری شیشه، میتوان از هر نوع ماده شوینده‌ای استفاده کرد.
2. پانل‌هایی از جنس استیل ضد زنگ
روکش سطحی این نوع از پانلهای مدولار را میتوان با فولاد ضدزنگ و یا روکش پودری فولاد به پایان رساند تا ظاهر دلخواه شما را به ارمغان آورد. فولاد ضدزنگ معمولا در بخش‌های اسریلیزاسیون، آزمایشگاه و اتاق‌های عمل کاربرد دارد. پانل ها از یک ورق فلزی با برش لیزری (فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه) ساخته می شوند که در طرفین یک صفحه تخته‌ای متعادل‌کننده روکش می‌شوند. سپس با استفاده از چسب‌های بدون حلال تحت پرس هیدرولیک لمینت می‌شوند. اگر مایل به پوشش‌های ضد باکتری هستید، ما یون‌های نقره را به پوشش اضافه می‌کنیم که خواص ضد باکتریایی بیشتری را ایجاد می‌کند.
3. پانل‌هایی از جنس مواد معدنی جامد (سنگ مصنوعی)
روکش سطحی این نوع از پانلها را معمولا با نام کورین و یا همان سنگ مصنوعی می‌شناسند. این نوع روکش بدلیل سطح صاف و غیرقابل‌نفوذ خود در مراکز درمانی کارایی زیادی دارد؛ زیرا بهداشتی و بدون بو می‌باشد، از رشد باکتری و پاتوژن‌ها جلوگیری می‌کند و همچنین تحت تأثیر عوامل شیمیایی تا حد امکان قرار نمی گیرد و می تواند با درزهایی نامرئی به هم متصل شود. از سوی دیگر این قابلیت را دارد که بارها و بارها تعمیر و بازیابی شود.
واشرهای آب‌بندی
سطوح دیوار اتاق‌های عمل مدولار با واشرهای نئوپرن ، آب بندی می شوند و زیرسازی را به پانل سطح دیوار متصل می‌کند. سپس پانل های دیواری با یک واشر سیلیکونی غیر سمی به یکدیگر مهر و موم می شوند. این مهر و موم را می توان برای جدا کردن آسان پانل ها جدا کرد.
منابع:
https://www.modularor.co.nz/modular-or/